Mata gramofonowa Harmonix TU800-EXi

Harmonix jest częścią większej firmy, bo Combak Corporation, która gromadzi tak szacowne marki jak: Reimyo, Enacom, Bravo!, jest także udziałowcem wytwórni płytowej JVC XRCD. Centrala Combak Corporation jest położona w japońskim mieście Zushi w prefekturze Kanagawa. Harmonix to, można napisać - marka-legenda. Jest znana na całym świecie, cieszy się znakomitą opinią pośród melomanów i audiofilów. Głównie zajmuje się wytwarzaniem przewodów audio, które uchodzą za jedne z najlepszych na rynku. W ofercie znajduje się cała paleta kabli zasilających, interkonektów i głośnikowych. Harmonix to także znany producent przedmiotów i sprzętów służących do ulepszania dźwięku, czyli tzw. tuningu. Stąd w portfolio można znaleźć różnego rodzaju eliminatory szumu (seria Enacom), stopy antywibracyjne, racki, nakładki na kable (Core-Ring), podstawki i nakładki do tuningu płyt CD, ale także akcesoria to tuningu pomieszczeń odsłuchowych. Są to specjalne dyski, które rozmieszcza się w różnych miejscach pokoju. Osobny dział Harmonix poświęcony jest tuningowi gramofonu – to firmowe dociski na płytę gramofonową oraz maty gramofonowe o symbolu TU800-EXi oferowane w dwóch kolorach nadruku: srebrnym i złotym.

Cały katalog Combak Corporation dostępny jest TUTAJ. Mata pochodzi od polskiego dystrybutora marki Harmonix, firmy Moje Audio z Wrocławia.

Mata Harmonix TU800-EXi wykonana jest z kilku (5-6) sprasowanych warstw – ma strukturę kanapkową. Wydaje się, że od spodu zawiera warstwę cienkiego, egzotycznego drewna o dużej twardości (lub materiał go przypominający). Środkowe warstwy to prawdopodobnie tworzywo sztuczne o strukturze gumy, a także być może naturalna skóra. Od góry mata jest pokryta czarnym materiałem wyglądającym na papier. Na nim, pośrodku nadrukowany jest quasi-label z nazwą maty, firmowym logo, etc. Powierzchnia maty zawiera osiem grup po osiem pasków-kresek zwiększających grubość nadruku wraz z przybliżaniem się do krawędzi zewnętrznej. Efektownie to wygląda, szczególnie kiedy mata obraca się na talerzu gramofonu. TU800-EXi jest sztywna i twarda, a także dość ciężka (jak na matę gramofonową), bowiem waży 210 gram, czyli trochę więcej niż 0,2 kg.

Dlaczego mata gramofonowa jest istotnym elementem gramofonu? Igła gramofonowa podczas odtwarzania płyty śledzi rowek, a przy tym skacze po niezliczonych jego pagórkach i dołkach produkując jednocześnie dużą energię drgań. Energia ta w większości jest dostarczana do wspornika wkładki gramofonowej, a następnie zamieniana na prąd elektryczny, a ten ostatecznie – na dźwięk. Niestety, część owej energii drgań igły wędruje do odtwarzanej płyty zamiast do wkładki. Rozprzestrzenia się po winylu, może powodować jego dodatkowe drżenia i wibracje, które ponownie wracają do igły gramofonowej. To zjawisko jest niekorzystne, bowiem może powodować zaburzenia oryginalnego sygnału – najczęściej objawia się ono zniekształceniem w rodzaju echa w tle lub deformacją niskich tonów. Problemem podczas odtwarzania płyty są także wibracje wytwarzane przez obracający się talerz, łożysko i układy mechaniczne silnika gramofonu. Im niższej klasy gramofon, tym utrapienie to bardziej daje o sobie znać. W wyższej klasie gramofonów zjawiska te są cichsze, lecz zawsze obecne, bowiem trudno skonstruować gramofon bez obracającego się talerza i bez łożyska – można ten problem jedynie minimalizować.

Kolejnym gramofonowym utrapieniem są rezonanse pochodzące z fali akustycznej odtwarzanej właśnie muzyki – membrany głośników mogą wytworzyć takie ciśnienie akustyczne, które będzie wprawiać w dodatkowe wibracje płytę gramofonową, a ta niepotrzebnie wzbudzać igłę – cienka i płaska płyta gramofonowa jest doskonałym odbiornikiem fali akustycznej. Dlatego eliminacja i izolacja wibracji płyty gramofonowej ma fundamentalne znaczenie dla właściwego dźwięku gramofonu. Dobrym antidotum będzie nałożenie docisku na winyl (nakładany, dokręcany lub zaciskany). Poza tym gramofon trzeba umieścić na masywnym i solidnym podłożu jak najlepiej odseparowanym od podłogi (która także jest źródłem drgań), jednak dopiero odpowiednia izolacja płyty gramofonowej od powierzchni talerza może w wielu przypadkach okazać się niezbędnym elementem tuningu i wyposażenia gramofonu. Idealna będzie tu mata gramofonowa o takiej konstrukcji, która zminimalizuje (pochłonie) interferencje pomiędzy płytą gramofonową a talerzem. Tyle w skrócie mówi teoria.

Umieściłem Harmonix TU800-EXi na akrylowym talerzu mojego gramofonu Clearaudio Emotion w miejsce białej wełnianej maty firmy Rega. Nie spodziewałem się dużej poprawy dźwięku, a jedynie subtelne zmiany idące w tym kierunku. To, co usłyszałem było czymś więcej niż tylko niuansem, czy minimalną poprawą, bo było stosunkowo łatwo dostrzegalne. W największym stopniu zyskała tak zwana żywość dźwięku, lepsza detaliczność i spektakularność brzmienia. Zjawisko to mogę nazwać otwarciem się dźwięku, lepszą jego definicją oraz rozdzielczością. Ponadto w pewnym stopniu polepszyła się definicja niskich tonów – stały się bardziej zwarte i jednorodne, ale także jakby szybsze i masywniejsze. Dodatkowo, przekaz stał się (minimalnie, ale jednak) dźwięczniejszy – lepiej określony, mocniej narysowany, bardziej barwny i czytelniejszy.

Owszem, najpewniej część Czytelników powyższy opis za przesadzony, czy zbyt optymistyczny, jednakowoż w mojej subiektywnej ocenie aplikacja maty gramofonowej Harmonix TU800-EXi przyniósł dźwiękowi więcej dobrego niż niejedna wymiana kabli audio. Polecam taki eksperyment we własnym systemie stereo, bo może okazać się, że dodatek dedykowanej maty stanie się niezbędnym elementem wyposażenia gramofonu, który przerwie (lub zminimalizuje) interferencje na linii talerz-płyta winylowa-igła gramofonowa. Harmonix TU800-EXi jest bezkompromisową konstrukcją stworzoną przez japońskich fachowców - jest nie tylko estetyczna i solidna, ale przede wszystkim korzystna dla ostatecznego dźwięku płynącego z płyty winylowej.

Cena w Polsce - 1 350 zł; nie jest to mało, ale zapewniam, że po stokroć warto!