Monitory aktywne Fostex PM0.4c i Fostex PM0.5d

Wstęp
Nie ukrywam, że od wielu lat jestem dużym zwolennikiem japońskiej firmy Fostex/Foster i mam do niej spory sentyment. Kiedyś, w dawnych latach, konstruowałem dla siebie kolumny na głośnikach szerokopasmowych Fostex. Od tego czasu bardzo polubiłem to przedsiębiorstwo, albowiem relacja jakość dźwięku/wykonanie/cena okazały się być fantastyczne. Jakieś 10 lat temu kupiłem też słuchawki Fostex T-7, które bardzo przypadły mi do gustu.

Przypomnę, że niedawno testowałem premierowy komplet: wzmacniacz słuchawkowy/DAC i słuchawki Fostex HP-A4BL oraz Fostex TH-610 (czytaj TUTAJ). Słuchawki Fostex TH-610 zostały u mnie na stałe i są moimi ulubionymi. Zaś aktualnie piszę test (równolegle z tytułowym) nowych słuchawek Fostex TH-7 (zapowiedź TUTAJ).

Gdzieś w połowie lipca br. warszawski dystrybutor MIP przesłał do mnie dwie pary najnowszych monitorów japońskiej firmy Fostex. Są to monitory aktywne Fostex PM0.4c z membraną średnio-niskotonową z włókna szklanego o średnicy 4 cali oraz monitory aktywne Fostex PM0.5d z membraną o średnicy 5 cali, również z włókna szklanego. Z kolei wysokotonówki to jedwabne kopułki 19 mm.

Fostex Company

Dla porządku rzeczy przypomnę klika najważniejszych informacji o japońskiej firmie Fostex. Powstała w Tokio w 1973 roku jako komercyjna część innego japońskiego przedsiębiorstwa, czyli Foster Electric Company, Ltd (istniejącego od 1949 roku). W skrócie pisząc, Foster zajmowało się i zajmuje przede wszystkim produkcją rozmaitych podzespołów audio hi-fi takich jak głośniki, przetworniki, czy słuchawki. Produkowane tu są także sygnalizatory magnetyczne, mini-głośniki dynamiczne, podzespoły audio używane w samochodach i wiele innych. Z kolei Fostex na bazie produktów Fostera (głównie przetworników głośnikowych) produkuje gotowe kolumny głośnikowe oraz słuchawki. W ostatnich czasach Fostex zaczął także wytwarzać rozmaite wzmacniacze słuchawkowe, DACi i inne. Fostex to również duża produkcja dla rynku PRO takich sprzętów jak mikrofony, rejestratory, różne urządzenia peryferyjne, ale także słuchawki monitorowe, itp. Foster/Fostex to także duży producent sprzętu OEM dla innych marek, by wymienić tylko dwa z brzegu: Denon i Creative. Z kolei przetworniki Fostera można znaleźć w gigantycznej liczbie rozmaitych słuchawek produkowanych przez wiele światowych marek.

Wrażenia ogólne i budowa
Zarówno Fostex PM0.4c, jak i PM0.5d należą do monitorów aktywnych nowej serii PM0 (litery P i M oraz liczba zero). Oprócz nich są też tu monitory PM0.3d o średnicy woofera 3 cale. Monitory te zastępują dotychczasowe PM0.3n, PM0.4n i PM0.5n. Seria PM0 wspierana jest subwooferem Fostex PM-SUBmini2. Występują w trzech odmianach kolorystycznych frontów: czarnym, szarym oraz białym. Do mnie dotarła wersja czarna.

Monitory aktywne (określane też przez producenta jako "Personal Studio Monitors") Fostex PM0.4c i Fostex PM0.5d mogą być przyłączone bezpośrednio do komputera lub za pośrednictwem przedwzmacniacza. Co ciekawe, Fostex oferuje do monitorów własny regulator głośności PC-1e (zobacz TUTAJ) lub kontrolery z DAC - są to Fostex PC-1000USB (zobacz TUTAJ) lub Fostex PC-1000USB-HR2 (zobacz TUTAJ) akceptujący sygnał o wysokiej częstotliwości. Tym samym w łatwy sposób można skonstruować pełnoprawny system studyjny lub nabiurkowy. Wysoka jakość dźwięku, ergonomia oraz profesjonalna stylistyka w jednym, czyli synonim słowa Fostex!

Na moją prośbę dystrybutor MIP dosłał mi dwa kontrolery głośności: Fostex PC-1e (zobacz TUTAJ) oraz Fostex PC-1000USB-HR2 (zobacz TUTAJ) wyposażony w DAC wysokiej rozdzielczości 24 bit/96 kHz (Burr-Brown PCM5101A), co w zupełności umożliwia odbiór sygnału MQA z Tidal Masters! Świetna rzecz. Wystarczy podłączyć tego malucha do komputera (instalacja przebiega samoczynnie), a do niego monitory aktywne Fostex - i już. DAC konwertuje sygnał cyfrowy via gniazdo USB, a regulatorem w prosty sposób można sterować głośnością monitorów. Najtańszy nabiurkowy system hi-fi jaki znam, a jednocześnie o wysokiej jakości dźwięku.

* * *

Fostex PM0.4c 

Charakteryzują się przede wszystkim kompaktowym wymiarem. Posiadają bardzo efektywny wzmacniacz oraz całkowicie przeprojektowany 100 mm woofer i 19 mm tweeter. PM0.4c zostały wykonane z wysokiej jakości materiałów wraz z profesjonalnie wykończoną matową przednią ścianką. Prezentują się całkiem przyjemnie, choć oczywiście sricte w stylu profesjonalnym. Bardzo rzetelna i czysta robota.

Z tyłu jedna kolumna jest wyposażona w regulator głośności, włącznik sieciowy, a także dwa wejściowe gniazda RCA i jedno sieciowe (tzw. ósemka). Są tu także dwa zaciskowe terminale głośnikowe, które należy połączyć przewodem (jest w zestawie) z drugim monitorem. W przypadku używania zewnętrznego regulatora głośności Fostex, regulator siły głosu na monitorku należy odkręcić na maksimum. 

Specyfikacja techniczna:

• Woofer z włókna szklanego i tweeter z jedwabną kopułką

• Wzmacniacz Bi-amp z wysoką efektywnością 30 W (LF) i 30 W (HF)

• Wysokiej jakości matowa ściana przednia

• 2 x wejścia; RCA, regulator głośności

• Pasmo przenoszenia 60 Hz - 20 000 Hz

• Wymiary 130 x 220 x 169 mm

• Masa jednej sztuki 2,4 kg.  

  

Fostex PM0.5d

Monitory Fostex PM0.5d są następcami klasycznego modelu PM-0.5n. Nowe 0.5-tki zostały wyposażone w nowy wzmacniacz cyfrowy o wysokiej skuteczności 35 W (LF) i 23W (HF) oraz nowo zaprojektowane przetworniki średnio- i wysoko-tonowe. Monitorki zewnętrznie mało różnią się od modelu PM.04c - są od nich nieco większe i mają (z tyłu) więcej gniazd. Oba PM0.5d na frontach mają diody sieciowe, w PM0.4c - tylko jeden monitor.

Każdy z monitorów ma osobny wzmacniacz, a przez to i własne gniazdo sieciowe (tzw. ósemka) oraz własny włącznik sieciowy i pokrętło głośności. Oprócz gniazd RCA, oba głośniki mają również gniazda na jack 6,3 mm (TS phone) i równolegle na XLR 3-PIN. Odpowiednie przewody z wtykami TS phone są w komplecie, XLR 3-PIN - brak. W przypadku korzystania z zewnętrznego regulatora głośności, pokrętła głośności na obu monitorów należy rozkręcić na maksimum.  

Cechy:

• nowo zaprojektowany 5-calowy woofer z włókna szklanego i 3/4-calowy tweeter z jedwabną kopułką; 

• wzmacniacz cyfrowy z wysoką efektywnością 35W (LF) i 23W (HF) mocy wyjściowej; 

• wysokiej jakości matowa ściana przednia dostępna w trzech wersjach kolorystycznych (czarna, szara i biała);

• 2 x wejścia; TS phone i RCA PIN;

• funkcja oszczędzania energii zgodna z dyrektywami Europejskimi ErP.

Specyfikacja techniczna:

• 2-drożna obudowa bass-reflex, głośnik niskotonowy z włókna szklanego 

• 5"głośnik wysokotonowy 3/4"

• Pasmo przenoszenia 55 - 30 000 Hz (+/- 3 dB)

• Obudowa drewniana

• Wejście: XLR / TRS (zbalansowane), RCA (niezbalansowane)

• Wymiary (W x H x D): 165 x 270 x 215 mm

• Masa jednej sztuki: 4,5 kg

Tuż po dostawie monitorów

Dwa spore kartony

Więcej niż solidne opakowanie

Fostex PM0.4c

Fostex PM0.5d

Dwie pary monitorów Fostex

Monitory Fostex PM0.5d w dużym systemie; przedwzmacniacz to iFi iDSD Black Label

Monitor Fostex PM0.5d stoi na standzie Solid Tech

Opakowania regulatorów głośności Fostex

Zbliżenie na Fostex PC-1000USB-HR2 - regulator głośności, DAC i wzmacniacz słuchawkowy (!)

Tył Fostex PC-1000USB-HR2

Fostex PC-1e(B)

Tylne panele regulatorów

Rozebrany Fostex PC-1000USB-HR2

Kość Burr-Brown PCM5101A w regulatorze Fostex PC-1000USB-HR2

Fostex PM0.4c jako monitory bliskiego pola

Fostex PM0.5d jako monitory bliskiego pola

Zbliżenie na laptop i regulator głośności/DAC

Na pierwszym planie słuchawki Fostex TH-7

Po lewej stronie komputera widoczne są dwa regulatory głośności

Wrażenia dźwiękowe
Fostex PM0.4 c używałem jako monitory bliskiego pola stawiając je na biurku, zaś Fostex PM0.5d także jako monitory bliskiego pola, ale również ustawiałem je na standach głośnikowych i używałem w dużym pomieszczeniu odsłuchowym (30 m2). Podczas odsłuchów jako monitorów bliskiego pola wykorzystywałem regulatory głośności Fostex (przypinając je do komputera). Z kolei do regulacji Fostex PM0.5d (kiedy stały w dużym pokoju) używałem przede wszystkim przedwzmacniacz iFi micro iDSD Black Label, który w takim zestawieniu sprawdził się zadziwiająco dobrze.

Nowe monitorki Fostexa nie mają zbytnio wygórowanych cen. Cena modelu PM0.4c kształtuje się w okolicy 900 PLN (za parę), zaś PM0.5d - 1 500 PLN (para). Nie jest to dużo jak na sprzęt audio hi-fi, ale w segmencie profesjonalnym jest to normalna cena, czyli optymalna. Owszem, nie należy spodziewać się tu referencyjnego brzmienia, bo to po prostu niemożliwe, ale zapewniam, że monitory Fostera grają naprawdę dobrze, a nawet lepiej. Obie pary mają zbliżoną charakterystykę dźwięku, choć model PM0.5d ma obszerniejszy dźwięk, nieco niżej schodzący, a także ogólnie silniejszy, co może wynikać z faktu, iż zastosowane są tu wzmacniacze w każdym z monitorów (PM0.4c ma wzmacniacz zainstalowany tylko w jednym monitorze, drugi jest napędzany za pośrednictwem przewodu głośnikowego).

Monitory aktywne Fostex najlepiej sprawdzają się jako tzw. monitory bliskiego pola. Wystarczy je ustawić na biurku, podłączyć zasilanie, podpiąć komputer via regulator Fostex PC-1e lub Fostex PC-1000USB-HR2 i nastawić muzykę np. z serwisu streamingowego Tidal Hi-Fi. Brzmienie jest bardzo energetyczne, żywe i obszerne. A nawet zaskakująco obszerne jak na tak małe monitory. Obszar przestrzeni, na którym operują głośniki obejmuje kilka metrów do przodu i z metr, dwa na boki. To wystarcza, aby poczuć "dotyk" muzyki, jej realne istnienie, uderzenie, masę i wymiar. Instrumenty mają sowite wypełnienie, kapitalną dźwięczność, jak i gęstą substancję. Z kolei wokale brzmią naturalnie i optymalnie, są dobrze wykrojone z tła instrumentów, przekonują wyczuciem i niezłą rozdzielczością. Ogól przekazu czaruje nie tylko świetną dynamiką i pierwszorzędną ekspresją, lecz również przykładną, bo symetryczną harmonią oraz zrównoważoną barwą - typową dla monitorów. Dla mnie to spora zaleta Fostexów, grają zdrowym i soczystym dźwiękiem - bez żadnych zahamowań ani uprzedzeń. Bez kompleksów względem droższych konstrukcji budują realny i bezpośredni obraz muzyczny. Czego chcieć więcej w budżetowym mini-systemie nabiurkowo-komputerowym?

Kilka słów o regulatorach głośności Fostex. Fostex PC-1e to najprostszy i najtańszy model (110 PLN). Ma wejście stereo na mały jack i dwa wyjścia RCA. Przekazuje bezpośredni sygnał z komputera (lub z DACa) do monitorów. Jego zaletą jest to, że w monitorach można ustawić siłę głosu na maksimum, a regulację dźwięku dokonywać wyłącznie via Fostex PC-1e. Wygodne jest to w przypadku, kiedy stosuje się zewnętrzny DAC pozbawiony funkcji przedwzmacniacza.

Natomiast regulator Fostex PC-1000USB-HR2 to zupełnie inna liga niż podstawowy PC-1e. Przede wszystkim wyposażony jest w rasowy przetwornik cyfrowo-analogowy USB - i nie byle jaki a w Burr-Brown PCM5101A (!). Kość tę rutynowo montowana jest w kilku urządzeniach Cayin, a także w odtwarzaczach CD Yamaha i wielu urządzeniach przenośnych audio. Pozwala na dekodowanie sygnału wysokiej częstotliwości do 24 bit/96 kHz, co umożliwia bezproblemowe odsłuchy Tidal Master, czyli streaming formatu MQA. Dodatkowo, PC-1000USB-HR2 zainstalowany ma wzmacniacz słuchawkowy z wyjściem na mini-jack 3,5 mm. Innymi słowy, regulator Fostex to jednocześnie DAC USB hi-res, przedwzmacniacz liniowy oraz wzmacniacz słuchawkowy. I to w cenie 429 PLN! Oczywiście, nie muszę wspominać, że owe mini-urządzenie bardzo przyjemnie gra. Oferuje czysty i przestrzenny dźwięk o dużym ciężarze oraz zadziwiającej rozdzielczości.

Konkluzja
Monitory aktywne Fostex PM0.4c i Fostex PM0.5d to pierwszorzędna propozycja dla melomanów poszukujących niedrogiego, a rzetelnego systemu hi-fi na biurko; dla osób pracujących na komputerze, etc. To system plug-and-play, bo z własnym wzmacniaczem/wzmacniaczami. Dodatkowo może być uzupełniony firmowymi regulatorami głośności Fostex PC-1e lub Fostex PC-1000USB-HR2. Ten drugi wyposażony jest w pełnowartościowy DAC HD 24 bit/96 kHz. Jakość budowy, wykonania, a przede wszystkim dźwięku, gwarantowane są super-solidną marką japońskiej firmy Fostex/Foster. Rewelacyjny sprzęt w swojej cenie. Polecam z czystym sercem!

Ceny w Polsce
Fostex PM0.4c - 899 PLN (para);
Fostex PM0.5d - 1 498 PLN (para);
Fostex PC-1e - 110 PLN;
Fostex PC-1000USB-HR2 - 429 PLN.

System testowy
Wzmacniacze: Hegel H160 (test TU), Audion Sterling 20th Anniversary EL34, Pathos Classic One MKIII (test TU) oraz Cayin A-55 TP (test TU).
Kolumny: Living Voice Auditorium R3 (test TU), Pylon Diamond 28 (test TU), Inaudio FB200 C (test TU), Studio 16 Hertz Canto Grand (test TU) i Guru Audio Junior (test TU).
Odtwarzacz CD: Musical Fidelity A1 CD-PRO.
Odtwarzacze sieciowe: Onkyo NS-6170 (test TU) i Auralic Aries Mini.
DAC: Questyle CMA400i (test TU) i iFi micro iDSD Black Label (test TU).
Komputery: MacBook Apple Pro i Dell Latitude E6440.
Gramofon: Nottingham Analogue Horizon (test TU).
Wkładki gramofonowe: Goldring 1042 (test TU) i Ortofon 2M Black (test TU).
Przedwzmacniacze gramofonowe: Musical Fidelity MX-VYNL (test TU) i 1ARC Arrow SE (test TU).
Tunery: Rotel RT-1080, Sansui TU-5900 i Revox B 261.
Magnetofon kasetowy: Nakamichi Cassette Deck 1.
Minisystem: Pioneer P1-K (test TU).
Słuchawki: Fostex TH-610 (test TU), Fostex TH-7, Meze 99 Neo (test TU), MEE Audio Matrix 2 (test TU) i Final Audio Design Pandora Hope VI (test TU).
Wzmacniacz słuchawkowy/DAC: Questyle CMA400i (test TU).
Kondycjoner sieciowy: Xindak PC-200V (test TU).
Akcesoria: podstawa antywibracyjna Rogoz-Audio 3SG40 (test TU), podstawy głośnikowe Rogoz-Audio 4QB80 (test TU), podstawy głośnikowe Solid Tech, stopy antywibracyjne Rogoz-Audio BW40, szafka audio Solid-Tech Radius Duo 3 (test TU) i mata gramofonowa Harmonix TU-800EXi (test TU). Zatyczki do gniazd RCA Sevenrods. Zworki głośnikowe Sevenrods Speaker Jumper.