Wkładki gramofonowe MC Ortofon Quintet Blue i Ortofon Quintet Bronze

Wstęp

Od dystrybutora Mediam z Krakowa otrzymałem do testów dwie ciekawe wkładki gramofonowe: Ortofon Quintet Blue i Ortofon Quintet Bronze. To wkładki z ruchomymi cewkami, czyli tzw. Moving Cartridge (MC). Zostały wprowadzone do sprzedaży niecałe dwa lata temu; to najnowsza seria duńskiego Ortofona. Quintet jest niejako rozwinięciem lub uzupełnieniem serii 2M, która obejmuje wyłącznie wkładki typu MM (Moving Magnet). Są tu identycznie nazwane "kolorowe" wkładki: podstawowa Red, średnie Blue i Bronze, aż do topowej Black (osobne propozycje adresowane są dla odsłuchów mono i 78 RPM). Nie ukrywam, że bardzo lubię firmowy dźwięk Ortofona, prywatnie na co dzień używam w gramofonie Nottingham Analogue Horizon wkładkę typu MM Ortofon 2M Black. Wcześniej testowałem wkładki Ortofon 2M Red, 2M Blue i 2M Bronze.

W skrócie pisząc, Quintet Blue ma zamontowaną igłę ze szlifem eliptycznym, a Quintet Bronze bardziej zaawansowaną Fine Line. Dlatego też Bronze charakteryzuje się nieco lepszymi parametrami technicznymi, a przez to i dźwiękowymi.

Ortofon Quintet

Ortofon na swojej stronie podaje, że od 1948 roku wprowadził do użytku ponad 100 (!) wkładek typu Moving Coil, co jest fenomenalnym wynikiem. Seria Quintet jest więc logicznym następstwem tego faktu. Wszystkie modele Quintet mają korpus (body) wykonany z termoplastycznego tworzywa sztucznego o nazwie ABS (kopolimer akrylonitrylo-butadinenowo-styrenowy). Warto wiedzieć, że jest to zaawansowane technologicznie tworzywo. Jest uzyskiwane na drodze polimeryzacji emulsyjnej syntetycznym terpolimerem będącym mieszanką składającą się z merów trzech związków chemicznych występujących najczęściej proporcjach: 15 – 35 % akrylonitrylu, 5 – 30 % butadienu i 40 – 60 % styrenu. ABS charakteryzuje się wieloma zaletami takimi jak: dużą twardością i wysoką udarnością, czyli odpornością na zarysowania i uszkodzenia. Odporny jest na mięknięcie w wysokiej temperaturze. Jest jednym z niewielu tworzyw sztucznych, które można pokrywać warstwami metalicznymi podczas obróbki galwanicznej. Ponadto cechuje się wysoką jakością powierzchni, jest po prostu wizualnie estetyczny. A jeżeli do tego dodać fakt, iż tworzywo to jest lekkie, tak więc do budowy korpusów wkładek gramofonowych nadaje się idealnie. Z kolei japońska firma Final Audio używa ABS jako materiał do budowy muszli słuchawek serii Sonorous. Ciekawostką jest to, iż ABS jest rutynowo używany do wytwarzania ...klocków Lego, bowiem jest to materiał wyjątkowo oporny na uszkodzenia i pęknięcia. Zresztą ten kopolimer został oryginalnie opracowany przez Duńczyków znanych z technologii innowacyjnych i inteligentnych plastików. Kończąc przydługi wykład o ABS wspomnę, że swojego czasu Citroën używał to tworzywo do konstrukcji karoserii swojego samochodu Méhari.

Wracając do budowy Quintet. Wkładki mają zamontowane magnesy neodymowe dla osiągnięcia optymalnej wydajności. Natomiast niska impedancja wewnętrzna sprawia, że ​​kartridże mniej są wrażliwe na obciążenia, co tym samym gwarantuje kompatybilność z szeroką gamą przedwzmacniaczy i transformatorów. Montaż Quintet jest łatwy i bezpieczny przy użyciu wkrętów. Aluminiowa górna rama ma gwintowane otwory mocujące. Wkładki są wyposażane w śruby montażowe o długości 5 mm lub 7 mm. Serię Quintet wyróżniają kąty proste i proste linie korpusu, dzięki temu igła jest dobrze widoczna, ma duży dystans między powierzchnią płyty winylowej a dnem wkładki. Ułatwia to również poprawne mocowanie i justowanie wkładki do ramienia.

Producent podaje, iż każdy z pięciu modeli Quintet ma swój indywidualny styl gry, odmiennie określa ekspresję dźwięku. Quintet Red jest wkładką uniwersalną, która zapewnia otwarty, dynamiczny dźwięk z lekką nutką ciepła. Quintet Blue dodaje więcej dynamiki i rozdzielczości, brzmi bardziej otwarcie i odtwarza więcej szczegółów. Quintet Bronze dodaje jeszcze więcej szczegółów i rozdzielczości, ale w sposób bardzo wyrównany. Z kolei Quintet Black zapewnia wszystko, co najlepsze; łączy realizm z rozdzielczością, dostarcza dokładny wgląd w każde nagranie. Tyle podaje Ortofon, czas na odsłuchy.

Dane techniczne Quintet Blue

Napięcie wyjściowe przy 1000 Hz, 5cm/sec. : 0,5 mV

Balans kanałów przy 1 kHz: < 1,5 dB

Separacja kanałów przy 1 kHz: > 21 dB

Separacja kanałów przy 15 kHz: > 14 dB

Zakres pasma – 3 dB: 20 – 25 000 Hz

Pasmo przenoszenia: 20 – 20 000 Hz + 2,5 / - 2,5 dB

Zdolność trackingu przy 315 Hz przy zalecanej sile nacisku igły: 70 µm

Zgodność dynamiczna, boczna: 15 µm/mN

Typ igły: Nude Elliptical

Rozmiar promienia końcówki igły: r/R 8/18 µm

Zakres siły nacisku igły: 2,1 - 2,5 g (21-25 mN)

Zalecana siła nacisku igły: 2,3 g (23 mN)

Kąt nachylenia igły: 20°

Impedancja wewnętrzna, rezystancja DC: 7 Ohm

Zalecana rezystancja cyklu ładunkowego: > 20 Ohm

Kolor wkładki, obudowa/igła: Blue

Masa: 9 g

Dane techniczne Quintet Bronze

 Napięcie wyjściowe przy 1000 Hz, 5cm/sec. : 0,3 mV

Balans kanałów przy 1 kHz: < 1,2 dB

Separacja kanałów przy 1 kHz: > 23 dB

Separacja kanałów przy 15 kHz: > 15 dB

Zakres pasma – 3 dB: 20 – 25 000 Hz

Pasmo przenoszenia: 20 - 20 000 Hz + 1,5 / - 1,5 dB

Zdolność trackingu przy 315 Hz przy zalecanej sile nacisku igły: 80 µm

Zgodność dynamiczna, boczna: 15 µm/mN

Typ igły: Nude Fine Line

Rozmiar promienia końcówki igły: r/R 8/40 µm

Zakres siły nacisku igły: 2,1 - 2,5 g (21-25 mN)

Zalecana siła nacisku igły: 2,3 g (23 mN)

Kąt nachylenia igły: 20°

Impedancja wewnętrzna, rezystancja DC: 5 Ohm

Zalecana rezystancja cyklu ładunkowego: > 20 Ohm

Kolor wkładki, obudowa/igła: Bronze

Masa: 9 g

Estetyczne i przemyślane opakowania

Kilka zbliżeń na wkładki; korpusy wykonane są z tworzywa ABS (kopolimer akrylonitrylo-butadinenowo-styrenowy)

Gramofon Nottingham Analogue Horizon to wymarzony kompan dla wkładek Ortofon Quintet 

Siła nacisku ustawiona na ciut wyższą niż rekomendowane 2,3 grama

Zbliżenie na Quintet Blue

Quintet Blue w gramofonie Pioneer PLX-1000

Montaż Quintet Bronze do headshella

Igła ze szlifem Fine Line

Siłę nacisku igły w Bronze ustawiam na nieco więcej niż zalecane 2,3 grama

Zbliżenie na Ortofon Quintet Bronze

Ortofon Quintet Bronze plus gramofon Pioneer PLX-1000

Rzut oka na system odsłuchowy; kolumny zewnętrzne to Triangle Esprit Antal EZ, wewnętrzne - Pylon Diamond 28

Wrażenia dźwiękowe

Powyższe wkładki najpierw aplikowałem w gramofonie Nottingham Analogue Horizon (tu mam na co dzień zainstalowaną wkładkę Ortofon 2M Black), a potem w Pioneer PLX-1000 z napędem bezpośrednim (Direct Drive). Przedwzmacniacze gramofonowe to za każdym razem Trilogy 906 i iFi iPhono2. Dokładana lista sprzętu towarzyszącego dostępna jest na końcu niniejszego tekstu.

Quintet Blue

Już we wstępie napisałem, że bardzo lubię firmowy styl gry wkładek Ortofon, jednak do tej pory miałem do czynienia jedynie z serią 2M. Seria MC Quintet to dla mnie nowość. Odsłuchy rozpocząłem od wkładki niższej, czyli Quintet Blue. Uwagę zwraca jej wysoka dynamika grania - energia i żar brzmienia są intensywniejsze niż to ma miejsce w przypadku serii 2M. Brzmienie jest bardziej bezpośrednie oraz masywniejsze, ale równolegle jest jednorodne i spójne. Na pewno Blue zachwyca gładkością i soczystością, podparte świetnym wglądem w detale i doskonałą organizacją przestrzeni. Zapewnia obszerną przestrzeń, daleką głębię i szczegółowy opis dźwięku tej panoramy. Przynosi widoczność nie tylko pierwszego planu, ale również drugiego i trzeciego, zaś tło jest ciemne, wręcz czarne, co daje doskonałą czytelność niuansów zawieszonych w trójwymiarowej przestrzeni. 

Dostrzegalność mikroelementów dźwięku jest pierwszorzędna (ale po przełożeniu wkładki na Quintet Bronze okaże się, że może być jeszcze lepiej). Blue dostarcza nie tylko dobrą analizę dźwięku, wnikliwość tonalną, ale również lekkie podgrzanie średnicy, jak i analogową organiczność wraz z rasową plastycznością. Dzięki temu brzmienie nie jest osuszone, kliniczne, pozbawione emocji, a odwrotnie – przesiąknięte ciepłem, napełnione kulturą, nasączone cyzelunkiem. Dźwięk jest lekki i wrażliwy, a jednocześnie muskularny i żywy, podany z odpowiednim tempem, szybkim timingiem i sporą otwartością.

Warte podkreślenia jest fakt, że Quintet Blue to wyśmienity wybór dla każdego rodzaju muzyki, a szczególnie rytmicznej. Rock, blues i elektronika mają szansę na zarówno na realizm i bit. Kończąc opis, dodam, że powyższa wkładka charakteryzuje się niską podatnością na trzaski płyt i słabym szumem powierzchniowym, ale to korzystna norma w Ortofon.

Quinet Bronze

Najprościej byłoby napisać, że Quitet Bronze brzmi tak jak Quintet Blue, tylko nieco lepiej - i byłaby to stuprocentowa prawda, bo tak jest w istocie rzeczy, ale z jednym zastrzeżeniem. W związku z tym, iż Blue ma zamontowaną igłę ze szlifem eliptycznym, a Bronze bardziej zaawansowaną Fine Line, więc Bronze charakteryzuje się nieco lepszymi parametrami technicznymi. I to słychać. Smukły, bo wydłużony, profil diamentowej igły Nude Fine Line wygarnia z rowków znacznie więcej informacji niż Quintet Blue, dotyczy to w szczególności najwyższych częstotliwości. Lepsza jest rozdzielczość, widocznych jest więcej szczegółów, separacja źródeł korzystniejsza. To zjawisko przejawia się wyższą czytelnością instrumentów, ale również wyższą czystością i koherencją. Dbałość o detale stoi na wyższym poziomie, wykończenie tonalne jest dokładniejsze, a dźwięczność dłuższa. Bez wątpliwości Bronze dostarcza bardziej zaawansowane brzmienie, wyraźniejsze i obszerniejsze (niż Blue).

Podsumowując. Obie wkładki cechują się pięknym i żarliwym dźwiękiem, który jest angażujący, trójwymiarowy i przyjazny dla uszu. Gdybym miał jednak pozycjonować opisywane dwa modele, to napisałbym następujące słowa. Quintet Blue dzięki swojej doskonałej rytmiczności i soczystości brzmienia jest predysponowany przede wszystkim dla mocniejszych gatunków muzyki (rock, elektronika, etc.). Z kolei Quintet Bronze z wysokogatunkowym cyzelunkiem, dbałością o detal, jak i doskonałą rozdzielczością sprawia, że muzyka klasyczna zostanie odtworzona z należytą mocą i natężeniem oraz z aktywnym powietrzem wokół każdego z instrumentów.

Ortofon Quintet Blue – cena w Polsce 1 700 PLN.

Ortofon Quintet Bronze – cena w Polsce 2 500 PLN.

System testowy

Wzmacniacze: Hegel H160 (test TU), Pathos Classic One MKIII (test TU), Audia Flight FL Three S (test TU), Cayin CS-55 A (test TU), Fezz Audio Titania, Eryk S Red King Premium (test TU) oraz Dayens Ecstasy III (test TU).

Kolumny: Triangle Esprit Antal EZ (test TU), Studio 16 Hertz Canto One New (test TU), Eryk S Ketsus Special (test TU), Pylon Diamond 28, Polk Audio T50 i Guru Audio Junior (test TU).

Źródła cyfrowe: odtwarzacz CD Musical Fidelity A1 CD-PRO, Schiit Bifrost Multibit (test TU) i NuForce Air DAC (test TU).

Komputery: MacBook Apple Pro, Acer Aspire ES13 i Asus Pro P43E.

Gramofony: Nottingham Analogue Horizon z Ortofon 2M Black (test TU) i Lenco L-90 z wkładką Goldring Elan (test TU).

Przedwzmacniacze gramofonowe: iFi iPhono (test TU), iFi iPhono2, Primare R32 (test TU) i Trilogy 906 (test TU).

Tunery: Rotel RT-1080, Yamaha T-550 i Sansui TU-5900.

Magnetofon kasetowy: Nakamichi Cassette Deck 1.

Minisystem: Pioneer P1-K (test TU).

Słuchawki: RHA MA750 (test TU), Final Sonorous II (test TU), Final Audio Design Adagio V (test TU), Final Audio Design Pandora Hope VI (test TU), Oppo PM-3 (test TU) i AKG K545 (test TU).

Wzmacniacze słuchawkowe: Cayin C5 DAC (test TU), S.M.S.L. sAp-8 i Divaldi AMP-01 (test TU).

Okablowanie: Przewody głośnikowe Cardas 101 Speaker (test TU) i Melodika Brown Sugar BSC 2450 (test TU). Seria XLO UltraPLUS. Pełne okablowanie AirTech seria Evo.

Akcesoria: podstawa pod gramofon Rogoz-Audio 3SG40 (test TU), podstawy głośnikowe Rogoz-Audio 4QB80 (test TU), stopy antywibracyjne Rogoz-Audio BW40, szafka audio Solid-Tech Radius Duo 3 (test TU) i mata gramofonowa Harmonix TU-800EXi (test TU). Zatyczki do gniazd RCA Sevenrods. Zworki Sevenrods Speaker Jumper.