Wstęp
Od dystrybutora
Mediam z Krakowa otrzymałem do testów dwie
ciekawe wkładki gramofonowe: Ortofon Quintet Blue i Ortofon Quintet Bronze. To
wkładki z ruchomymi cewkami, czyli tzw. Moving Cartridge (MC). Zostały
wprowadzone do sprzedaży niecałe dwa lata temu; to najnowsza seria duńskiego
Ortofona. Quintet jest niejako rozwinięciem lub uzupełnieniem serii 2M, która
obejmuje wyłącznie wkładki typu MM (Moving Magnet). Są tu identycznie nazwane
"kolorowe" wkładki: podstawowa Red, średnie Blue i Bronze, aż do
topowej Black (osobne propozycje adresowane są dla odsłuchów mono i 78 RPM).
Nie ukrywam, że bardzo lubię firmowy dźwięk Ortofona, prywatnie na co dzień
używam w gramofonie Nottingham Analogue Horizon wkładkę typu MM Ortofon 2M
Black. Wcześniej testowałem wkładki Ortofon
2M Red, 2M Blue i 2M Bronze.
W skrócie pisząc, Quintet Blue ma zamontowaną igłę ze
szlifem eliptycznym, a Quintet Bronze bardziej zaawansowaną Fine Line. Dlatego
też Bronze charakteryzuje się nieco lepszymi parametrami technicznymi, a przez to i dźwiękowymi.
Ortofon Quintet
Ortofon na swojej stronie podaje, że od 1948 roku wprowadził
do użytku ponad 100 (!) wkładek typu Moving Coil, co jest fenomenalnym
wynikiem. Seria Quintet jest więc logicznym następstwem tego faktu. Wszystkie
modele Quintet mają korpus (body) wykonany z termoplastycznego tworzywa
sztucznego o nazwie ABS (kopolimer akrylonitrylo-butadinenowo-styrenowy). Warto
wiedzieć, że jest to zaawansowane technologicznie tworzywo. Jest uzyskiwane na
drodze polimeryzacji emulsyjnej syntetycznym terpolimerem będącym mieszanką
składającą się z merów trzech związków chemicznych występujących najczęściej
proporcjach: 15 – 35 % akrylonitrylu, 5 – 30 % butadienu i 40 – 60 % styrenu.
ABS charakteryzuje się wieloma zaletami takimi jak: dużą twardością i wysoką
udarnością, czyli odpornością na zarysowania i uszkodzenia. Odporny jest na
mięknięcie w wysokiej temperaturze. Jest jednym z niewielu tworzyw sztucznych,
które można pokrywać warstwami metalicznymi podczas obróbki galwanicznej.
Ponadto cechuje się wysoką jakością powierzchni, jest po prostu wizualnie
estetyczny. A jeżeli do tego dodać fakt, iż tworzywo to jest lekkie, tak więc
do budowy korpusów wkładek gramofonowych nadaje się idealnie. Z kolei japońska
firma Final Audio używa ABS jako materiał do budowy muszli słuchawek serii Sonorous.
Ciekawostką jest to, iż ABS jest rutynowo używany do wytwarzania ...klocków
Lego, bowiem jest to materiał wyjątkowo oporny na uszkodzenia i pęknięcia.
Zresztą ten kopolimer został oryginalnie opracowany przez Duńczyków znanych z technologii innowacyjnych i inteligentnych plastików. Kończąc przydługi wykład o ABS wspomnę, że swojego czasu Citroën używał to tworzywo do konstrukcji karoserii
swojego samochodu Méhari.
Wracając do budowy Quintet. Wkładki mają zamontowane magnesy
neodymowe dla osiągnięcia optymalnej wydajności. Natomiast niska impedancja
wewnętrzna sprawia, że kartridże mniej są wrażliwe na obciążenia, co tym
samym gwarantuje kompatybilność z szeroką gamą przedwzmacniaczy i
transformatorów. Montaż Quintet jest łatwy i bezpieczny przy użyciu wkrętów.
Aluminiowa górna rama ma gwintowane otwory mocujące. Wkładki są wyposażane w
śruby montażowe o długości 5 mm lub 7 mm. Serię Quintet wyróżniają kąty proste
i proste linie korpusu, dzięki temu igła jest dobrze widoczna, ma duży dystans
między powierzchnią płyty winylowej a dnem wkładki. Ułatwia to również poprawne
mocowanie i justowanie wkładki do ramienia.
Producent podaje, iż każdy z pięciu modeli Quintet ma swój
indywidualny styl gry, odmiennie określa ekspresję dźwięku. Quintet Red jest
wkładką uniwersalną, która zapewnia otwarty, dynamiczny dźwięk z lekką nutką
ciepła. Quintet Blue dodaje więcej dynamiki i rozdzielczości, brzmi bardziej otwarcie
i odtwarza więcej szczegółów. Quintet Bronze dodaje jeszcze więcej szczegółów i
rozdzielczości, ale w sposób bardzo wyrównany. Z kolei Quintet Black zapewnia
wszystko, co najlepsze; łączy realizm z rozdzielczością, dostarcza dokładny
wgląd w każde nagranie. Tyle podaje Ortofon, czas na odsłuchy.
Dane techniczne Quintet Blue
Napięcie wyjściowe przy 1000 Hz, 5cm/sec. : 0,5 mV
Balans kanałów przy 1 kHz: < 1,5 dB
Separacja kanałów przy 1 kHz: > 21 dB
Separacja kanałów przy 15 kHz: > 14 dB
Zakres pasma – 3 dB: 20 – 25 000 Hz
Pasmo przenoszenia: 20 – 20 000 Hz + 2,5 / - 2,5 dB
Zdolność trackingu przy 315 Hz przy zalecanej sile nacisku
igły: 70 µm
Zgodność dynamiczna, boczna: 15 µm/mN
Typ igły: Nude Elliptical
Rozmiar promienia końcówki igły: r/R 8/18 µm
Zakres siły nacisku igły: 2,1 - 2,5 g (21-25 mN)
Zalecana siła nacisku igły: 2,3 g (23 mN)
Kąt nachylenia igły: 20°
Impedancja wewnętrzna, rezystancja DC: 7 Ohm
Zalecana rezystancja cyklu ładunkowego: > 20 Ohm
Kolor wkładki, obudowa/igła: Blue
Masa: 9 g
Dane techniczne Quintet Bronze
Napięcie wyjściowe przy 1000 Hz, 5cm/sec. : 0,3 mV
Balans kanałów przy 1 kHz: < 1,2 dB
Separacja kanałów przy 1 kHz: > 23 dB
Separacja kanałów przy 15 kHz: > 15 dB
Zakres pasma – 3 dB: 20 – 25 000 Hz
Pasmo przenoszenia: 20 - 20 000 Hz + 1,5 / - 1,5 dB
Zdolność trackingu przy 315 Hz przy zalecanej sile nacisku
igły: 80 µm
Zgodność dynamiczna, boczna: 15 µm/mN
Typ igły: Nude Fine Line
Rozmiar promienia końcówki igły: r/R 8/40 µm
Zakres siły nacisku igły: 2,1 - 2,5 g (21-25 mN)
Zalecana siła nacisku igły: 2,3 g (23 mN)
Kąt nachylenia igły: 20°
Impedancja wewnętrzna, rezystancja DC: 5 Ohm
Zalecana rezystancja cyklu ładunkowego: > 20 Ohm
Kolor wkładki, obudowa/igła: Bronze
Masa: 9 g
Estetyczne i przemyślane opakowania
Kilka zbliżeń na wkładki; korpusy wykonane są z tworzywa ABS (kopolimer akrylonitrylo-butadinenowo-styrenowy)
Gramofon Nottingham Analogue Horizon to wymarzony kompan dla wkładek Ortofon Quintet
Siła nacisku ustawiona na ciut wyższą niż rekomendowane 2,3 grama
Zbliżenie na Quintet Blue
Quintet Blue w gramofonie Pioneer PLX-1000
Montaż Quintet Bronze do headshella
Igła ze szlifem Fine Line
Siłę nacisku igły w Bronze ustawiam na nieco więcej niż zalecane 2,3 grama
Zbliżenie na Ortofon Quintet Bronze
Ortofon Quintet Bronze plus gramofon Pioneer PLX-1000
Rzut oka na system odsłuchowy; kolumny zewnętrzne to Triangle Esprit Antal EZ, wewnętrzne - Pylon Diamond 28
Wrażenia dźwiękowe
Powyższe wkładki najpierw aplikowałem w gramofonie
Nottingham Analogue Horizon (tu mam na co dzień zainstalowaną wkładkę Ortofon 2M
Black), a potem w Pioneer PLX-1000 z napędem bezpośrednim (Direct Drive).
Przedwzmacniacze gramofonowe to za każdym razem Trilogy 906 i iFi iPhono2. Dokładana
lista sprzętu towarzyszącego dostępna jest na końcu niniejszego tekstu.
Quintet Blue
Już we wstępie napisałem, że bardzo lubię firmowy styl gry
wkładek Ortofon, jednak do tej pory miałem do czynienia jedynie z serią 2M.
Seria MC Quintet to dla mnie nowość. Odsłuchy rozpocząłem od wkładki niższej,
czyli Quintet Blue. Uwagę zwraca jej wysoka dynamika grania - energia i żar brzmienia
są intensywniejsze niż to ma miejsce w przypadku serii 2M. Brzmienie jest bardziej
bezpośrednie oraz masywniejsze, ale równolegle jest jednorodne i spójne. Na
pewno Blue zachwyca gładkością i soczystością, podparte świetnym wglądem w
detale i doskonałą organizacją przestrzeni. Zapewnia obszerną przestrzeń, daleką
głębię i szczegółowy opis dźwięku tej panoramy. Przynosi widoczność nie tylko
pierwszego planu, ale również drugiego i trzeciego, zaś tło jest ciemne, wręcz
czarne, co daje doskonałą czytelność niuansów zawieszonych w trójwymiarowej przestrzeni.
Dostrzegalność mikroelementów dźwięku jest pierwszorzędna (ale po przełożeniu
wkładki na Quintet Bronze okaże się, że może być jeszcze lepiej). Blue dostarcza nie tylko dobrą analizę dźwięku, wnikliwość tonalną, ale również
lekkie podgrzanie średnicy, jak i analogową organiczność wraz z rasową
plastycznością. Dzięki temu brzmienie nie jest osuszone, kliniczne, pozbawione
emocji, a odwrotnie – przesiąknięte ciepłem, napełnione kulturą, nasączone cyzelunkiem.
Dźwięk jest lekki i wrażliwy, a jednocześnie muskularny i żywy, podany z
odpowiednim tempem, szybkim timingiem i sporą otwartością.
Warte podkreślenia jest fakt, że Quintet Blue to wyśmienity
wybór dla każdego rodzaju muzyki, a szczególnie rytmicznej. Rock, blues i
elektronika mają szansę na zarówno na realizm i bit. Kończąc opis, dodam, że powyższa
wkładka charakteryzuje się niską podatnością na trzaski płyt i słabym szumem
powierzchniowym, ale to korzystna norma w Ortofon.
Quinet Bronze
Najprościej byłoby napisać, że Quitet Bronze brzmi tak jak
Quintet Blue, tylko nieco lepiej - i byłaby to stuprocentowa prawda, bo tak jest w istocie rzeczy,
ale z jednym zastrzeżeniem. W związku z tym, iż Blue ma zamontowaną igłę ze
szlifem eliptycznym, a Bronze bardziej zaawansowaną Fine Line, więc Bronze
charakteryzuje się nieco lepszymi parametrami technicznymi. I to słychać. Smukły,
bo wydłużony, profil diamentowej igły Nude Fine Line wygarnia z rowków znacznie
więcej informacji niż Quintet Blue, dotyczy to w szczególności najwyższych częstotliwości.
Lepsza jest rozdzielczość, widocznych jest więcej szczegółów, separacja źródeł
korzystniejsza. To zjawisko przejawia się wyższą czytelnością instrumentów, ale
również wyższą czystością i koherencją. Dbałość o detale stoi na wyższym
poziomie, wykończenie tonalne jest dokładniejsze, a dźwięczność dłuższa. Bez
wątpliwości Bronze dostarcza bardziej zaawansowane brzmienie, wyraźniejsze i
obszerniejsze (niż Blue).
Podsumowując. Obie wkładki cechują się pięknym i żarliwym
dźwiękiem, który jest angażujący, trójwymiarowy i przyjazny dla uszu. Gdybym
miał jednak pozycjonować opisywane dwa modele, to napisałbym następujące słowa. Quintet Blue
dzięki swojej doskonałej rytmiczności i soczystości brzmienia jest
predysponowany przede wszystkim dla mocniejszych gatunków muzyki (rock,
elektronika, etc.). Z kolei Quintet Bronze z wysokogatunkowym cyzelunkiem, dbałością
o detal, jak i doskonałą rozdzielczością sprawia, że muzyka klasyczna zostanie
odtworzona z należytą mocą i natężeniem oraz z aktywnym powietrzem wokół
każdego z instrumentów.
Ortofon Quintet Blue – cena w Polsce 1 700 PLN.
Ortofon Quintet Bronze – cena w Polsce 2 500 PLN.
System testowy
Wzmacniacze: Hegel H160 (test TU), Pathos Classic One MKIII (test TU), Audia Flight FL Three S (test TU), Cayin CS-55 A (test TU), Fezz Audio Titania, Eryk S Red King Premium (test TU) oraz Dayens Ecstasy III (test TU).
Kolumny: Triangle Esprit Antal EZ (test TU), Studio 16 Hertz Canto One New (test TU), Eryk S Ketsus Special (test TU), Pylon Diamond 28, Polk Audio T50 i Guru Audio Junior (test TU).
Źródła cyfrowe: odtwarzacz CD Musical Fidelity A1 CD-PRO, Schiit Bifrost Multibit (test TU) i NuForce Air DAC (test TU).
Komputery: MacBook Apple Pro, Acer Aspire ES13 i Asus Pro P43E.
Gramofony: Nottingham Analogue Horizon z Ortofon 2M Black (test TU) i Lenco L-90 z wkładką Goldring Elan (test TU).
Przedwzmacniacze gramofonowe: iFi iPhono (test TU), iFi iPhono2, Primare R32 (test TU) i Trilogy 906 (test TU).
Tunery: Rotel RT-1080, Yamaha T-550 i Sansui TU-5900.
Magnetofon kasetowy: Nakamichi Cassette Deck 1.
Minisystem: Pioneer P1-K (test TU).
Słuchawki: RHA MA750 (test TU), Final Sonorous II (test TU), Final Audio Design Adagio V (test TU), Final Audio Design Pandora Hope VI (test TU), Oppo PM-3 (test TU) i AKG K545 (test TU).
Wzmacniacze słuchawkowe: Cayin C5 DAC (test TU), S.M.S.L. sAp-8 i Divaldi AMP-01 (test TU).
Okablowanie: Przewody głośnikowe Cardas 101 Speaker (test TU) i Melodika Brown Sugar BSC 2450 (test TU). Seria XLO UltraPLUS. Pełne okablowanie AirTech seria Evo.
Akcesoria: podstawa pod gramofon Rogoz-Audio 3SG40 (test TU), podstawy głośnikowe Rogoz-Audio 4QB80 (test TU), stopy antywibracyjne Rogoz-Audio BW40, szafka audio Solid-Tech Radius Duo 3 (test TU) i mata gramofonowa Harmonix TU-800EXi (test TU). Zatyczki do gniazd RCA Sevenrods. Zworki Sevenrods Speaker Jumper.
