Pro-Ject Tube Box DS3 B, lampowy przedwzmacniacz gramofonowy

(Foto: Pro-Ject Audio Systems)

Wstęp
Geneza niniejszego testu była dość prozaiczna, ale też bardzo miła. Niedawno otrzymałem na testy polski referencyjny gramofon UNITRA GSH-801 Edmund (zobacz TUTAJ). Pomyślałem, że dobrze by było zestawić go z jakimś ciekawym przedwzmacniaczem gramofonowym - w tym celu zwróciłem się do dystrybutora Voice Sp. z o.o. z Bielsko-Białej. Nieomal natychmiast otrzymałem odpowiedź, że wysyłają do mnie premierowy, zbalansowany (dual-mono) przedwzmacniacz gramofonowy Pro-Ject Tube Box DS3 B (zobacz TUTAJ) oparty na dwóch lampach elektronowych E88CC. Przedwzmacniacz ten okazał się być optymalnym kompanem dla gramofonu GSH-801 Edmund. Strzałem w dziesiątkę!

Marki Pro-Ject przedstawiać nie trzeba, bo od wielu lal jest doskonale znana światowym melomanom i audiofilom - przede wszystkim z olbrzymiej oferty gramofonów, ramion i przedwzmacniaczy gramofonowych, ale także popularnej elektroniki audio hifi. Firma Pro-Ject Audio Systems, bo tak brzmi pełna nazwa, została założona w Wiedniu w 1991 roku przez pana Heinza Lichteneggera. Główną siedziba mieści się w Mistelbach w Austrii, gdzie są opracowywane i projektowane produkty, które następnie wytwarzane są w zakładach zlokalizowanych w Niemczech, Czechach i Słowacji.

Obecnie Pro-Ject Audio Systems wchodzi w skład znacznie większej firmy Audio Tuning Vertriebs GmbH, która grupuje też takie marki jak Musical Fidelity, Rekkord Audio czy Tone Factory; jest też uznanym importerem i dystrybutorem wielu innych. Audio Tuning Vertriebs GmbH wciąż jest zarządzana przez Heinza Lichteneggera wraz z rodziną.

Wrażenia ogólne i budowa

Przedwzmacniacz dostarczany jest w niewielkim pudełku, bo przecież i on sam jest nieduży: ma wymiary 206 x 70 x 194 mm przy masie około 1,5 kg. Tube Box DS3 B wewnątrz opakowania spoczywa w miękkiej piankowej formie, dodatkowo opatulony workiem z folii. Zasilacz impulsowy (wraz z przewodem zasilającym) zapakowany jest podłużny kartonik, który leży po boku wierzchniego arkuszu pianki, który od góry przykrywa i unieruchamia korpus przedwzmacniacza. Zasilacz ma wymienne końcówki wtyków i oprócz europejskiej są załączane też prawie wszystkie inne używane na świecie.

Warto nadmienić, że tytułowy lampowy przedwzmacniacz Tube Box DS3 B ma też odmianę pozbawioną lamp - mam na myśli całkowicie tranzystorowy Box DS3 B, tak samo zbalansowany, o konstrukcji dual-mono. Wizualnie identyczny, poza - ma się rozumieć - brakiem dwóch lamp radiowych E88CC, które w wersji Tube Box wystają z górnej części obudowy.

Tube Box DS3 B to niewielki korpus o szerokości około 20 cm i wysokości 7 cm, wzorniczo bardzo charakterystyczny dla wszystkich produktów Pro-Ject Audio Systems serii Box: zwykła prostopadłościenna obudowa wykonana z aluminiowych płytek / ścianka, front to grubsza aluminiowa płyta. Dostępne są na rynku dwie wersje kolorystyczne - srebrna i czarna.

Na froncie, w jego centralnej części, zainstalowano spore pokrętło - to regulacja „ciągłego obciążenia impedancji” dla wkładek typu MC - ​​impedancję obciążenia można płynnie ustawiać w czasie rzeczywistym w trakcie odtwarzania płyt. Regulacja obejmuje zakres od 10 Ohm do 1 000 Ohm w jedenastu krokach. Należy przyznać, że jest to wygodna rzecz, bo pozwala na natychmiastową ocenę wpływu różnych opcji obciążenia na odtwarzany dźwięk z gramofonu / wkładki. Można bez problemu znaleźć odpowiednie dopasowanie impedancji obciążenia dla wkładki MC "na słuch", a nie na parametry techniczne.

Po lewej stronie panelu frontowego umieszczono niewielki przycisk zasilania (wraz z diodą zasilania). Na prawo od pokrętła impedancji zamontowano 5. przycisków zgrupowanych w dwóch zbiorach. Dwa przyciski zlokalizowane bliżej pokrętła odpowiadają za wybór wejścia RCA lub XLR (co umożliwia równoległe przyłączenie dwóch gramofonów) i aktywację górnoprzepustowego filtra subsonicznego. Z kolei trzy dalsze przyciski to ustawienie obciążenia dla wkładek MM (w zakresie od 50 do 400 pF), przycisk wzmocnienia "Gain" (od 40 do 65 dB, w krokach co 5 dB) i regulacja rezystancji obciążenia („zmienna” lub stała 47 kOhm). Poszczególne ustawienia są sygnalizowane za pomocą kilkunastu diod, które są rozmieszczone na froncie w kilku rzędach. 

Muszę pochwalić producenta, że zapewnił aż tak szerokie i bogate opcje regulacji przedwzmacniacza oraz, że zostały one wyprowadzone na front urządzenia, co umożliwia bardzo łatwy i ergonomiczny do nich dostęp. Wiele przedwzmacniaczy gramofonowych w ogóle jest pozbawiona możliwości regulacji. Lub ma regulatory niewygodnie umieszczone z tyłu urządzenia albo - co za dramat! - na dolnej ściance obudowy w postaci przełączanych zwór typu DIP. Albo, w ekstremalnych przypadkach, nawet wewnątrz obudowy...

Przedwzmacniacz ma zainstalowane dwie radiowe lampy elektronowe E88CC (podwójne triody małej mocy), które, jak zapewnia producent, pracują z ultra-niskim poziomem szumów i mikrofonowania. Ich dodatek ma zapewniać szczegółowy i atletyczny bas w połączeniu z ciepłymi tonami wysokimi.

Na tylnej ściance umieszczono kilka par wejść i wyjść RCA / XLR, są one rozmieszczone jako lustrzane odbicia. A zatem lewe i prawe gniazda są zamontowane symetrycznie po lewej i prawej stronie, a centralnie dodatkowo znajduje się zbalansowane gniazdo wejściowe mini-XLR 5PIN. Czyli przedwzmacniacz ma trzy wejścia analogowe: RCA, XLR i mini-XLR 5PIN oraz dwa wyjścia: RCA i XLR. Całość kolekcji gniazd uzupełniają zacisk uziemiający, wejścia i wyjścia wyzwalacza trigger 12 V oraz gniazdo sieciowe dla przyłączenia zasilacza.

Phono Box DS3 B wykorzystuje w pełni zbalansowaną sekcję wzmocnienia, oparty jest na całkowicie dyskretnych obwodach audio. Dyskretny obwód nie jest budowany z układów scalonych - składa się z komponentów elektronicznych, które są odrębnymi, indywidualnymi urządzeniami (zwanymi również komponentami dyskretnymi). Zbalansowany sygnał jest obrabiany przez w pełni pasywny i dyskretny stopień korekcji RIAA. Utrzymując w pełni symetryczny stopień wzmocnienia można efektywnie zoptymalizować stosunek sygnału do szumu, tym samym zapewniając sekcji EQ najlepszej jakości sygnał.

W pełni podzielona korekcja pasywna pozwala na lepsze dopasowanie impedancji i mniejsze odchylenie od optymalnej krzywej RIAA. W przypadku zbalansowanych wyjść XLR dyskretny stopień równoważący generuje sygnał symetryczny, dzięki czemu można korzystać ze zbalansowanej transmisji sygnału. Z kolei wyjścia sygnału RCA mają własny, w pełni dyskretny, stopień wyjściowy obsługiwany bezpośrednio przez korektor RIAA. Co więcej, przedwzmacniacz umożliwia wybierać z szerokich zakresów wzmocnienia od 40 dB do 65 dB.

Specyfikacja techniczna

Zespół lampowy: 2 x E88CC / 6922
Impedancja wejściowa: płynnie regulowana 10 -1 000 Ohm, stała 47 kOhm
Pojemność wejściowa: 50 / 150 / 300 / 400 pF
Wzmocnienie (+6 dB przy wyjściu XLR): 40 / 45 / 50 / 55 / 60 / 65 dB
Typowe napięcie wyjściowe: 500 mV/1 kHz przy 5 mV/1 kHz (przy 40 dB)
Stosunek sygnału do szumu: >87 dB V - ważony 'A'
Zniekształcenia harmoniczne (THD): < 0,03%
Dokładność krzywej RIAA: +/- 0,5 dB / 20 Hz - 20 kHz
Filtr subsoniczny: przy 20 Hz z nachyleniem 18 dB/oktawę
Wejścia: 1 x 5-pin mini XLR / 1 x para XLR / 1 x para RCA phono
Wyjścia: 1 x para RCA, 1 x para XLR
Zasilanie: 18 V/1 000 mA DC
Pobór mocy: maks. 750 mA DC / < 0,5 wata w trybie czuwania
Wymiary (S x W x G): 206 x 70 x 194 mm
Masa: 1 560 g (bez zasilacza).

Nieduży karton

Wewnątrz pudła

Skromny zasilacz impulsowy...

Tube Box DS3 B wyposażony jest w bardzo dużą ilość regulacji / ustawień - i wszystkie są dostępne na panelu frontowym!

Dwie lampy elektronowe E88CC zostały zamontowane na górnej części korpusu

Osobne wejścia i wyjścia zbalansowane / niezbalansowane

Przedwzmacniacz podłączony do gramofonu UNITRA GSH-801 Edmund

...oraz do gramofonu MoFi MasterDeck

Dwa spojrzenia na cały system hifi

Wrażenia dźwiękowe
Tytułowy przedwzmacniacz podłączałem do trzech gramofonów: UNITRA GSH-801 Edmund, Nottingham Analogue Horizon i MoFi MasterDeck. Używałem wkładkę typu MM Ortofon 2M Black lub typu MC MoFi UltraGold. Przedwzmacniacze porównawcze to Musical Fidelity MX-VYNL oraz wbudowane do wzmacniaczy Aurorasound HFSA-01 i Audiolab 9000A. Pełna lista sprzętu towarzyszącego wymieniona została na końcu niniejszego tekstu.

Już kilka razy miałem u siebie na testach rozmaite przedwzmacniacze marki Pro-Ject. I w zdecydowanej większości przypadków te niepozorne urządzenia (i raczej wizualnie brzydsze, niż ładniejsze) bardzo mnie zaskakiwały, zadziwiały. Wprawiały w osłupienie. No bo jak takie małe "coś" może aż tak znacząco korzystnie wpływać na brzmienie gramofonu (i wkładki), że staje się ono bardziej płynne, ustabilizowane, gęstsze i przyjaźniejsze? Że dźwięk ulega bajecznej metamorfozie na lepiej ułożony, bogatszy i bardziej rozdzielczy? Bardziej muzykalny i melodyjny? Na pewno przedmiotowy Pro-Ject Tube Box DS3 B takie "cuda" bez najmniejszego problemu umie robić z gramofonami. To jest, moim zdaniem, nadzwyczaj dobrze grające phono-stage. Ale do rzeczy.

Przedwzmacniacz brzmi wyjątkowo soczyście, przestronnie, płynnie i okazale. Performatywnie. Gra dokładnie, czysto oraz uważnie; z bogatą harmonią, precyzyjnie i substancjalnie. Bardzo dźwięcznie, melodyjnie oraz żywo. Energetycznie i radośnie. Tube Box DS3 B umiejętnie podkreśla poszczególne tony, wzmacnia rytm oraz akcentuje detale, ale też delikatnie aromatyzuje barwy (to bezwzględna zasługa lamp elektronowych). 

To dźwięk otwarty, zróżnicowany i wyrazisty. Uniwersalny, bo nie skupiający się na średnich tonach ani nawet na szerszym zakresie nisko-średniotonowym, a całościowo i globalnie operujący pełnym pasmem. Przekaz jest mocno oparty na tonalnej substancji, oddychający głębią, budowany na plastycznej masie, dźwigany przez dość aktywny i pobudzony bas.

Niezależnie od efektywnego wsparcia niskich tonów, muzyka zawsze brzmi lekko, emocjonalnie i świeżo. Przestronnie, transparentnie i precyzyjnie. Super-muzykalnie oraz gładko. Po stokroć analogowo. Czyli dokładnie tak, jak powinna być odgrywana z płyt winylowych. 

Scena dźwiękowa jest szeroko otwarta, akustyczna, natlenowana. Szczegóły nagrań są obrazowo i rozdzielczo definiowane / eksponowane, zaś balans tonalny - harmonijny, ackolwiek stojący po ciepłej i organicznej stronie brzmienia. To brzmienie plastyczne i eufoniczne. Holistyczne. Bogate w parzyste harmoniczne.

Brzmienie jest żywe i nasycone, ale jednocześnie przezroczyste. Warstwowanie przestrzeni jest wyraźne i systematyczne, tło widzialne, kontrastowe. Dźwięk ma sporą masę, czyli jest odczuwalnie dociążony, ale nie jest przeciążony. Wyważenie pomiędzy ciężarem brzmienia a jego lekkością jest optymalnie zbalansowane. Przedwzmacniacz lubi grać energetycznie, szybko, zwinnie, ale też płynnie i gładko, bez utwardzenia i bez szorstkości. 

Co prawda trudno nazwać Pro-Ject wysoce analitycznym, bo jest to stopień średni, ale w zupełności wystarczający by swobodnie i bez wysiłku usłyszeć wiele niuansów oraz detali nagrań. Albowiem Tube Box DS3 B otwiera dźwięk płyt winylowych w sposób wzorowy, ujawniając pełną zawartość muzyki nagrań, choć, rzeczywiście, jej część pozostaje na drugim planie. W oddaleniu.

Pro-Ject Tube Box DS3 B wyposażony jest w dwie lampy radiowe E88CC (podwójne triody małej mocy), które teoretycznie mogłyby wprowadzać do układu przedwzmacniacza różne szumy, przyszumy lub brumy (co potencjalnie szczególnie byłoby niebezpieczne przy dużych zakresach wzmocnień wkładek MC). Jednakże producent tak sprytnie je zainstalował i zaaplikował, że pracują z ultra-niskim poziomem szumów i mikrofonowania. Bo Tube Box DS3 B jest cichy jak grób. Trzeba naprawdę sporo złej woli i podkręcenia wszelkich potencjometrów na maksymalne poziomy, żeby usłyszeć jakiś mini-szumek. No i oczywiście należy przyłożyć ucho do samego głośnika. Pro-Ject Tube Box DS3 B jest idealnie cichym przedwzmacniaczem jeśli chodzi o generowanie szumów własnych.

Idąc dalej. Nie tylko szumy własne (w tym lamp E88CC) są doskonale tłumione, ale także te generowane przez wkładkę gramofonową, gramofon, silnik czy talerz. Pomimo wysokiej dynamiki i energii grania, Pro-Ject w ogóle nie ma tendencji do dodatkowego wzmacniania, uwypuklania takich zakłóceń bądź interferencji jak przesuw igły w rowkach płyt, drgania silnika (i paska napędowego), wibracje pochodzące z mechanicznych obrotów talerza etc. 

Dźwięk jest masywny, jednolity i gładki. Energetyczny oraz soczysty. Ale nie zabrudzony interferencjami przekazywanymi z układów mechanicznych gramofonu, drganiami plinty, skażeniami akustycznymi wkładki i igły. Pro-Ject nie eksponuje trzasków płyt, pyknięć igły, a je gasi, wycisza. To jest bardzo dobra informacja, no bo kto ze słuchaczy lubi jak mu głośno trzeszczy płyta podczas odtwarzania.

Konkluzja

Pro-Ject Tube Box DS3 B to zbalansowany przedwzmacniacz gramofonowy przeznaczony dla wkładek typu MM i MC, z wbudowanymi dwiema lampami radiowymi E88CC. Wyposażony w komplet wejść i wyjść RCA i XLR, posiadający rozbudowane opcje ustawienia wielu parametrów, których regulatory są wygodnie wyprowadzone na przedni panel. Pod względem brzmienia Pro-Ject Tube Box DS3 B gra w znacznie wyższej lidze niż by na to wskazywała jego cena. To analogowa klasa referencyjna. Moja szczera rekomendacja!

Cena w Polsce - 4 299 PLN.

Moja gorąca rekomendacja dla przedwzmacniacza gramofonowego Pro-Ject Tube Box DS3 B; best-buy!

Za:

- Pro-Ject Audio System to gigant technologii gramofonowej; światowy lider konstruowania i produkcji gramofonów i wszelkich urządzeń / akcesoriów z nimi związanymi

- w pełni symetryczna budowa przedwzmacniacza Tube Box DS3 B

- dwie lampy elektronowe E88CC wbudowane w układ przedwzmacniacza

- układ wewnętrzny w całości oparty na dyskretnych obwodach audio

- kilka par gniazd wejściowych i wyjściowych RCA i XLR

- do których można podłączyć dwa gramofony jednocześnie

- szeroki / bogaty zakres wielu ustawień i kalibracji

- których regulatory są wyprowadzone na przedni panel

- co znacząco wpływa na wysoki poziom ergonomii użytkowania

- ale przede wszystkim na łatwość dopasowania wkładek

- oryginalna regulacja „ciągłego obciążenia impedancji” dla wkładek typu MC 

- czyli ​​impedancję obciążenia można płynnie ustawiać w czasie rzeczywistym w trakcie odtwarzania płyt

- co umożliwia korygowanie / dostrajanie dźwięku wkładki MC "na słuch"

- regulacja impedancji obejmuje zakres od 10 Ohm do 1 000 Ohm (w jedenastu krokach)

- przedwzmacniacz posiada szerokie zakresy ustawienia wzmocnienia, które wynoszą od 40 dB do 65 dB

- znakomity dźwięk wysokiej klasy!

- pierwszorzędna proporcja jakość / funkcjonalność / cena

- best-buy!

- wyprodukowano w Europie

- bezwarunkowa rekomendacja Stereo i Kolorowo!

Przeciw:

- mało atrakcyjny wygląd zewnętrzny, standardowy

- zwykły zasilacz impulsowy zamiast transformatorowego UPS

- lampy elektronowe wpływają na neutralność brzmienia barwiąc i ocieplając je

- relatywnie ograniczona analityczność brzmienia.

System odsłuchowy

Pomieszczenie odsłuchowe: 30 m2, z częściową adaptacją akustyczną - ustroje Vicoustic Wave Wood - 10 sztuk.

Wzmacniacze: Haiku-Audio Origami 6550 SE (test TU), Fezz Audio Titania EVO (test TU), Soulnote A-3 (test TU), Aurorasound HFSA-01 (test TU), Audiolab 9000A i Pathos Classic One MKIII (test TU).

Kolumny podłogowe: Living Voice Auditorium R3 (test TU), Pylon Audio Diamond 28 mkII (test TU) i Taga Harmony Nostalgic TH-12 (test TU).

Kolumny podstawkowe: Martin Logan Motion 35XTi (test TU), PMC Prodigy 1 (test TU) i Paradigm Founder 40B (test TU).

Odtwarzacze CD / SACD: Musical Fidelity A1 CD-Pro (test TU) i Shanling SCD1.3 (test TU).

Odtwarzacze sieciowe: Rose RS150 (test TU) i Silent Angel Munich M1 (test TU).

Platformy strumieniujące: Qobuz, Apple Music i Tidal; aplikacja Roon Lab.

DAC-i/wzmacniacze słuchawkowe: Ferrum ERCO z zasilaczem Ferrum HYPSOS (test TU), Rose Technics RT-5000, Fezz Equinox DAC by Lampizator (test TU), Lake People G105 MKII (test TU) i Lampizator Amber 3 DAC (test TU).

Komputer: Dell Latitude 7390.

Smartfony / tablet: iPhone 13, iPhone XR oraz iPad Air 4.

Gramofony: Nottingham Analogue Horizon (test TU), MoFi Electronics MasterDeck i UNITRA GSH-801 Edmund (test TU).

Wkładka gramofonowa: Ortofon 2M Black (test TU).
Przedwzmacniacze gramofonowe: Musical Fidelity MX-VYNL (test TU) i Pro-Ject Tube Box DS3 B.

Radioodbiorniki: Rotel RT-1080, Sansui TU-5900 i Tivoli Model One (test TU).

Magnetofon kasetowy: Nakamichi Cassette Deck 1 (test TU).

Głośnik bezprzewodowy: Mooer Silvereye 10 (test TU).

Odbiornik Bluetooth/DAC: iFi Audio ZEN Blue + zasilacz iFi Audio iPower X (test TU).

Słuchawki: Fostex TH610 (test TU), SIVGA SV023 (test TU), Meze Empyrean (test TU), Sennheiser HD 490 Pro (test TU), Aune SR7000 (test TU), Aune AR5000 (test TU), Final ZE8000 (test TU) i Final Audio UX3000 (test TU).

Listwy sieciowe: Solid Core Audio Power Supply (test TU) i ZiKE Labs Powerbox (test TU).

Akcesoria: podstawa antywibracyjna Rogoz-Audio 3SG40 (test TU), podstawy głośnikowe Rogoz-Audio 4QB80 (test TU), podstawy głośnikowe Solid Tech Model 2/3, szafka audio Solid-Tech Radius Duo 3 (test TU), mata gramofonowa Harmonix TU-800EXi (test TU) oraz krążek dociskowy do gramofonu Clearaudio Clever Clamp (test TU).